Ciclolomo
Cycloloma atriplicifolium
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Nom en français : Cycloloma à feuilles d'arroche.
Descripcioun :Planto de l'an, forço raro au nostre, que trachis dins la sablo e li duno. La ciclolomo èi proun ramificado emé uno cambo en zigue-zague cuberto de péu en aragno. Li fueio, poupouso, dounon d'èr à-n-aquéli de l'armòu-fèr. Li flour soun en espigo e caduno caup 5 tepalo emé d'alo sóudado que vènon vióuleto.
Usanço :La ciclolomo nous vèn d'Americo de l'uba. Lis indian Zuni (fotò) e Hopi (Pople Pueblò dóu Nouvèu-Messique) acampon li grano e emé la farino, mesclado à la de gros-blad, n'en fan de bouiaco e de sucrarié cuecho à la vapour.
Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cycloloma
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sablo
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Nord
Ref. sc. : Cycloloma atriplicifolium (Spreng.) Coult., 1894
Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753